
Masz długi, firmy windykacyjne bombardują Ciebie kilka razy dziennie? Niespodziewanie dowiadujesz się od pracodawcy, że większą część Twojej pensji od teraz będzie zabierać komornik?
Wbrew pozorom możesz zatrzymać komornika i działania windykacyjne. Polskie prawo chroni dłużników i to całkiem dobrze. Żeby się skutecznie obronić trzeba znać prawo, aby odzyskać spokój i walczyć z nadużyciami.
Oto 5 Twoich podstawowych praw, które warto znać:
- Sprawdzaj
Podstawa prawna: art. 804 § 2 KPC: jeżeli po powstaniu tytułu wykonawczego uprawnienie przeszło na inną osobę, osoba ta może wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi na podstawie tego tytułu, jeżeli wykaże przejście uprawnienia dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Jeśli tego nie zrobi, komornik odmawia wszczęcia egzekucji, nie wzywając do uzupełnienia braków, i doręcza postanowienie jedynie wnioskodawcy, przysługuje mu zażalenie.
Komornik może działać tylko i wyłącznie na podstawie tzw. tytułu wykonawczego (np. prawomocnego wyroku sądu z klauzulą wykonalności) i na wniosek wierzyciela. Masz całkowite prawo, w każdej chwili żądać wglądu w dokumenty na jakiej podstawie prowadzona jest przeciwko Tobie sprawa, jak ona przebiega, ale przede wszystkim skąd wynikają opłaty związane z prowadzoną egzekucją. Dzięki temu upewnisz się, że wszystko przebiega zgodnie z prawem i nie jesteś obciążany zbyt wysokimi kosztami lub są błędy proceduralne, dzięki którym można zatrzymać działania komornika (art. 763 § 1 KPC – prawo przeglądania akt sprawy).
Wysokość opłat komorniczych ściśle określa Ustawa z dnia 28.02.2018 r. o kosztach komorniczych
- Komornik nie może zabrać wszystkiego
Kiedy otrzymujesz pismo od komornika zwyczajowo żąda spisu majątku. Zaczynasz zastanawiać się kiedy zapuka do drzwi i co Ci zabierze. Sprawa nie jest taka prosta. Podstawa prawna: art. 829–831 Kodeksu postępowania cywilnego (KPC) chroni Twój dobytek i jasno określa czego komornik nie może zająć. Są to m.in.:
- Odzież, pościel, bielizna
- Podstawowe sprzęty domowe, takie jak lodówka, pralka, kuchenka, łóżko
- Zapas żywności i opału na okres jednego miesiąca
- Narzędzi i przedmiotów niezbędnych do pracy zarobkowej
- Świadczeń rodzinnych, alimentów, 500+, dodatków dla osób z niepełnosprawnością
A co ciekawe i istotne dla osób prowadzących działalność rolniczą kluczowy jest Art. 829 §3: jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będące na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów nie mogą być zabrane.
A co w przypadku samochodu, bo o ty najczęściej nas pytacie. Już wyjaśniamy Wam tą kwestię. Sprawa jest o tyle skomplikowana, że zależy czy jest on Twoją własnością czy jest np. w leasingu, gdzie mieszkasz i jaki masz dostęp do publicznego transportu czy sklepów. W obu przypadkach niestety komornik może zająć samochód, ale o tym będziemy pisać w kolejnym artykule. Jeżeli masz taką sytuację to najlepiej skontaktuj się z nami, aby ocenić co możesz zrobić w tej sytuacji i jak zatrzymać komornika.
Jeżeli komornik zajmie rzeczy chronione ustawowo, trzeba wnieść koniecznie skargę na czynności komornika do sądu rejonowego oraz komornika, który prowadzi Twoją sprawę w ciągu 7 dni od dnia, kiedy dowiesz się o zajęciu. Pamiętaj dotrzymanie terminu to priorytetowa sprawa.
- Negocjuj warunki spłaty
Podstawa prawna: art. 917: Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.
Jeżeli okaże się, że Twoje zadłużenie jest jednak prawomocne, nie budzi zastrzeżeń i chcesz je spłacić – negocjuj. Zrób wszystko, aby dojść do porozumienia z wierzycielem bo tylko on może wstrzymać egzekucję po podpisaniu ugody.
📌 W praktyce:
- Negocjacje najlepiej prowadzić pisemnie lub przez pełnomocnika, aby uniknąć późniejszych nieporozumień.
- Warto przedstawić realny plan spłaty – wierzyciel woli odzyskać pieniądze w dłuższym czasie niż stracić je całkowicie.
- Nie każda egzekucja jest legalna!
Podstawa prawna: art. 804, 823 i 824 KPC
Komornik działa w granicach tytułu wykonawczego (np. prawomocnego wyroku lub nakazu zapłaty z klauzulą wykonalności). Jeśli tytuł jest wadliwy lub zobowiązanie uległo przedawnieniu, egzekucja może być bezprawna.
W praktyce:
- Jeżeli sąd lub komornik naruszy procedury, możesz złożyć skargę na czynności komornika (art. 767 KPC).
- W przypadku wadliwego tytułu wykonawczego możesz wnieść powództwo przeciwegzekucyjne (art. 840 KPC).
- Windykator nie może Ci nic zabrać!
Podstawa prawna: brak uprawnień egzekucyjnych wynikających z KPC – windykator to podmiot prywatny.
Windykator nie ma prawa zajmować majątku, wchodzić do mieszkania ani przejmować wynagrodzenia. Może jedynie kontaktować się w sprawie spłaty długu, ale musi przestrzegać przepisów o ochronie dóbr osobistych (art. 23 i 24 Kodeksu cywilnego) oraz RODO.
W praktyce:
- Masz prawo odmówić rozmowy lub zażądać kontaktu wyłącznie pisemnego.
- Próby zastraszania, nachodzenia w pracy lub u sąsiadów możesz zgłosić na policję jako nękanie (art. 190a Kodeksu karnego).
- Długi mogą się przedawnić!
Podstawa prawna: art. 117-125 KPC
Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego w ustawie czasu wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia roszczenia przed sądem. Sam dług teoretycznie nadal istnieje, ale staje się tzw. zobowiązaniem naturalnym, czyli możesz go spłacić dobrowolnie, jednak nie można Cię do tego zmusić w drodze egzekucji.
Najczęstsze terminy przedawnienia:
- 3 lata: roszczenia związane z działalnością gospodarczą, cyklicznymi świadczeniami oraz sprzedażą ratalną (np. rachunki za media, telefon, Internet, raty kredytów konsumenckich, czynsz),
- 6 lat: ogólny termin przedawnienia dla pozostałych roszczeń (obowiązuje od 9 lipca 2018 r., wcześniej było to 10 lat),
- 2 lata: roszczenia z umowy sprzedaży w obrocie konsumenckim, z tytułu umowy o dzieło, przewozu, czy umowy zlecenia.
Znajomość swoich praw to pierwszy krok do tego, aby zatrzymać komornika, obronić majątek i wyjść z trudnej sytuacji finansowej.
Każdy przypadek jest inny – czasem kluczem jest negocjacja, czasem powództwo przeciwegzekucyjne, a czasem analiza przedawnienia.
Jeśli masz długi lub komornik prowadzi przeciwko Tobie egzekucję – skontaktuj się z nami.
Pomożemy sprawdzić legalność działań, wybrać najlepszą strategię i odzyskać kontrolę nad finansami.